Borówka czarna Vaccinium myrtillus, inaczej czarna jagoda – roślina występująca powszechnie w lasach i na bagnach północnej Europy, spotykana również w zachodniej Azji i w północnoamerykańskich Górach Skalistych. Uprawia się tylko gatunki uszlachetnione. Lubi kwaśne, bezwapienne gleby.
Pierwsze zapisy o leczniczych właściwościach czarnej jagody pochodzą z XVI wieku. Zalecano ją wtedy na szkorbut, kamicę nerkową i infekcje dróg moczowych. Jej pozytywny wpływ na wzrok jako pierwsi zaobserwowali piloci RAF-u w czasie II wojny światowej; skojarzyli, że po zjedzeniu dżemu jagodowego lepiej widzieli w ciemnościach.
Liście jagody zawierają: flawonoidy, trójterpeny i wolny hydrochinon. Działają przeciwcukrzycowo. Przy cukrzycy łączy się je z innymi ziołami, najczęściej z zielem rutwicy i owocnią fasoli. Owoce mają także bogaty skład: garbniki, kwasy organiczne, pektyny, cukry i witaminy a także antocyjany – mirtylliny. To właśnie głównie tym ostatnim czarne borówki zawdzięczają swoje właściwości lecznicze. Antocyjanozydy są bowiem silnymi przeciwutleniaczami, które zapobiegają uszkodzeniom komórek organizmu przez wolne rodniki.
Czarne jagody a także wyciągi z nich pomagają zachować dobry wzrok. Poprzez wzmacnianie maleńkich naczyń krwionośnych (naczyń włosowatych), ułatwiają dopływ utlenowanej krwi do oczu a tym samym zapobiegają i leczą zwyrodnienia siatkówki (retinopatia) oraz polepszają widzenie w nocy przy tzw. kurzej ślepocie. Zażywanie wyciągu z jagód przez dłuższy czas poprawia wzrok u krótkowidzów. Poprawiając krążenie pomagają również cierpiącym na żylaki i hemoroidy. Wstępne wyniki badań przeprowadzone u kobiet wskazują, że jagody łagodzą dolegliwości miesiączkowe. Badania na zwierzętach wskazują na skuteczność borówek w leczeniu wrzodów przewodu pokarmowego.
Czarne jagody są także świetnym środkiem przeciwbiegunkowym, pomagają przy chronicznych zaburzeniach trawiennych, schorzeniach śluzówek krtani i egzemach (można je stosować również zewnętrznie). Wpływają na zdrowie tkanki łącznej, gdyż wzmacniają kolagen. Czarne jagody mają opinię najzdrowszego leśnego owocu.
Jedzmy je codziennie w każdej postaci!